Materiał ogniotrwały niemal zawsze kojarzy się nam z ceramiką. To właśnie te gliniane wyroby przechodzące przez proces wypalania w różnego rodzaju piecach, zyskały metkę praktycznie nienarażonych na żadne szkodliwe oddziaływania. Aby sytuacja się nieco wyklarowała należy zaznaczyć, że nie każdy jej rodzaj jest w stanie wytrzymać tak ogromne temperatury i bez problemu sobie z nimi radzić.
Chcąc uzyskać takie właściwości, istotne jest użycie odpowiednich substancji. Samo wykonanie ceramicznego i odpornego na wysokie temperatury produktu wiąże się z przejściem przez szereg dodatkowych procesów. Poniżej postaramy się wyjaśnić, jak powstają oraz do czego służą ogniotrwałe wyroby ceramiczne.
Ceramika – podstawowe informacje
Fakt istnienia ceramiki znany jest już niemalże od 15 000 lat. Mniej więcej z tego okresu pochodzą najstarsze, odnotowane przypadki jej stosowania. Początkowo była to wyłącznie mieszanina gliny i piasku, która po chwilowej obecności w piecu utwardzała się. Z biegiem lat zaczęto tę sztukę jednak udoskonalać i poszerzać zakres jej zastosowań.
Uzyskano w ten sposób wyrób, uznawany po dziś dzień za jeden z najtwardszych materiałów wynalezionych przez człowieka. Ceramika ogniotrwała lokuje się w tym zestawieniu tuż za diamentem.
Powstawanie i cechy ceramiki ogniotrwałej
Za ceramikę ogniotrwałą uznaje się wyrób, który bez ustanku jest w stanie pracować w temperaturze wyższej niż 1700°C, a także posiada właściwości zarówno żaroodporne, jak i żarowytrzymałe. Z reguły, materiały te są w stanie wytrzymać nawet temperatury rzędu 20 000°C, co dla człowieka jest praktycznie niewyobrażalne.
Materiały te charakteryzują się głównie brakiem odkształceń na skutek wysokiej temperatury, ale także są odporne na powstawanie korozji gazowej. Ponadto, posiadają jeszcze inne właściwości, będące istotnymi w wielu branżach. Może to być chociażby izolacja przeciwprądowa czy odporność na środki chemiczne.
W celu stworzenia ogniotrwałych materiałów ceramicznych nie wystarczy jedynie glina i piasek. Używa się w tym celu wielu substancji, jak chociażby gliny, kwarcu, skaleni czy siarczków. Sam proces wypalania wygląda też nieco inaczej. W celu uzyskania odpowiedniej twardości, wyrób należy jeszcze spiec oraz sprażyć.
Co wytwarza się z ceramiki ogniotrwałej?
Według krakowskiej firmy Zamac, specjalizującej się w tworzeniu wyrobów ceramicznych przeznaczonych dla wysokich temperatur, najczęściej wykonywanymi wyrobami są nasadki izolacyjne. Różnego rodzaju kształtki świetnie spisują się w branży odlewnictwa, a dzięki zaawansowanym technologiom ich wytwarzania, możliwe jest uzyskanie praktycznie każdej figury geometrycznej.
Często tworzy się także płyty izolacyjne. Ich celem jest przede wszystkim ochrona poszczególnych układów przed przedostawaniem się ognia i przenikaniem wysokiej temperatury. Także z ceramiki wykonuje się różnego typu wanny hutnicze czy elementy grzejne. Spory udział posiadają również w energetyce, gdzie tworzy się z nich izolatory dla słupów.
